وکیل گزیدگی، عامل بی اعتمادی جامعه به وکلا - مجله پارمیسفان

در این گفتگو که با تیتر داشتن وکیل یک ژست نیست، ضرورت است منتشر شد، این وکیل شریف با اشاره به فرهنگ کشور های توسعه یافته اظهار کرده بود: من موکلی داشتم که بعد از 30 سال از خارج از کشور بازگشته بود.

وی به دفتر من مراجعه و درخواست وکیل کرد. ابتدا به نظر می رسید که پفراینده قضایی دارد، اما بعد مشخص شد که چنین نیست و به دلیل آموزشی که دیده، حضور یک وکیل را برای پیشبرد هر چه بهتر کار ها و برنامه هایش ضروری می دانست. یعنی این فرهنگ برای او تعریف شده بود که حتما نباید برای پفراینده قضایی وکیل داشت!

اما نکته ای که ایشان مورد توجه قرار نداده و بدان اشاره ای نداشت، علت اصلی بی توجهی آحاد جامعه به ضرورت داشتن وکیل بود.

با نگاهی گذرا به مراجع دادرسی، متوجه حضور انبوهی از شهفرایندان در راهرو های دادسرا ها و دادگاه هستیم. شهفرایندانی که پفراینده به دست و سرگردان، از اتاقی به اتاق دیگر می فرایند تا شاید بتوانند یک دادخواست را به پایان برسانند.

شاید بتوان گفت اگر این شهفرایندان، بجای آن که خود پیگیر پفراینده هایشان باشند، از تخصص و تجربه یک حقوقدان استفاده کنند، دیگر چنین سرگردان نمی شوند.

اما چرا از میان صد ها مراجعه کننده به مراکز قضایی، تنها شاهد حضور تعدادی معدود از وکلا هستیم و مابقی شهفرایندان، به رغم پرداخت هزینه های متعدد، خود پیگیر مشکلاتشان بوده و حاضر نیستند برای پیگیری دادخواست خود از یک وکیل کمک بگیرند.

جواب این پرسش را باید از جامعه وکلا پرسید.

از نگاه جامعه برخی افراد به عنوان کننده قشر خود شناخته شده، و عملکرد خوب یا بد آنان به پای طیف عظیمی از آن قشر نوشته می شود. تخلف یا خطای یک پلیس، کننده مجلس و یا یک وکیل، تاثیر بسیار منفی به همراه دارد و دامان بخش عظیمی از این اقشار را می گیرد. همانگونه که ایثار و فداکاری یک آتش نشان، قدردانی عمومی را برای کل آتش نشانان جهان به همراه دارد، تخلف و تخطی یک وکیل و یا قاضی، دامان کل جامعه وکلا و قضات را گرفته و اعتماد شهفرایندان را به این قشر تحت تاثیر قرار می دهد.

موضوعی که بدان اشاره دارم، تنها شامل تعداد معدودی از وکلا می شود و من شخصاً وکلایی را می شناسم که نه تنها برای موکلین خود از جان مایه می گذارند، بلکه حس مسئولیت پذیری آنان در حدی است که برای احقاق حق، بها پرداخته اند.

اما به عنوان کسی که خود وکیل گزیدگی را تجربه کرده ام، در صورت بروز مسئله ای حقوقی، ترجیح می دهم با کمی مطالعه در قوانین دادرسی، خود پفراینده ام را پیگیری کنم تا این که یکبار دیگر توسط یک وکیل گزیده شوم.

دو سال پیش در خصوص یک دعوای حقوقی که داشتم، به سفارش یکی از اقوام پفراینده ام را به وکیلی سپردم که ادعای فراوانی داشت. در ابتدای امر این وکیل مبلغ 5 میلیون تومان از من مطالبه کرد و وعده داد که از فردای آن روز پیگیر پفراینده ام خواهد بود، اما پس از دریافت پول تنها چیزی که نصیبم شد، صد ها دروغی بود که در خصوص پفراینده ام از او شنیدم و دست آخر متوجه شدم که هیچ اقدامی انجام نداده است.

پس از یکسال این وکیل شریف! برای حفظ آبروی خود دادخواستی ضعیف به دیوان عدالت اداری ارسال کرد که نه تنها خواسته من در آن قید نشده بود، بلکه موجب شد تا پفراینده بسته و من به حق و حقوقم محروم گردم!

اعتماد من به یک وکیل که مدعی خوشنامی در کانون وکلا بود، نه تنها موجب خسارت مالی برای من شد، بلکه موجب شد تا پفراینده ای که می توانست به آسودگی حل شود به مدت دو سال زندگی شخصی و خانوادگی مرا به چالش بکشد و در نهایت برای همیشه بسته شود.

بدون شک این تنها شاهکار وکیل من نبوده است و موکلین دیگری نیز از سوی چنین شخصی گزیده شده اند. تنها کافیست در میان صد ها وکیل شریفی که در کشور ما در حال خدمت هستند، چند وکیل سودجو مانند وکیل من حضور داشته باشند تا به کل جامعه وکلا آسیب وارد شده و مورد بی اعتمادی جامعه قرار گیرد.

در نهایت درست است که داشتن وکیل ژست نیست بلکه یک ضرورت محسوب می شود، اما این مربوط به جوامعی است، که از ساختاری نظام مند و دموکرات برخوردار بوده و هر فردی، در هر مسئولیتی که واقع شده است، جوابگوی عملکرد خود می باشد.

اما در کشوری که افراد هرگز جوابگوی عملکرد خود نیستند، بدون شک نه وکیل چنین جامعه ای جوابگوی عملکرد خود است، نه پزشک و نه ...

بنابراین جامعه ای که جوابگویی در آن بی معنا است، تخلف و تخطی امری رایج بوده و بی اعتمادی چتری است که بر سر همگان سایه افکنده.

*روزنامه نگار