گیاهان دارویی موثر در درمان افسردگی - مجله پارمیسفان

درمان افسردگی با گیاهان دارویی

برای درمان انواع افسردگی، سالیان درازی است که از انواع داروهای ضدافسردگی شیمیایی استفاده می گردد ولی چون درمان افسردگی گاهی چندین ماه یا چندین سال طول می کشد، مصرف نمایندگان این داروها همواره از عوارض جانبی آن ناراضی و نگران هستند؛ به همین خاطر، به تازگی تحقیقات وسیعی روی گیاهان دارویی ضدافسردگی و آرام بخش اجرا شده و تعدادی داروی گیاهی مؤثر و دارای حداقل اثرات جانبی به بازارهای دنیای عرضه شده است؛ البته مصرف این گیاهان هم بدون عارضه نیست و خواندن این مطلب نباید باعث گردد داروهایی را که پزشک برایتان تجویز نموده، به طور ناگهانی قطع کنید اما شاید با مشورت و تحت نظر پزشکتان بتوانید کم کم آنها را جایگزین داروهای شیمیایی کنید. در این مطلب به معرفی تعدادی از این گیاهان می پردازیم:

سنبل الطیب

یکی از قدیمی ترین گیاهان دارویی است که در ایران و دنیا از آن برای مصارف گوناگون دارویی، غذایی و بهداشتی استفاده می گردد.

این گیاه به صورت وحشی در جنگل های کم درخت در حاشیه جویبار ها و گودال ها می روید.

قسمت مورد استفاده این گیاه، ریشه آن است و معمولا از ریشه گیاهی که بیش از 3سال عمر دارد، استفاده می گردد. سنبل الطیب پس از خشک شدن به رنگ قهوه ای درمی آید و طعم آن تلخ ولی خوشبو و معطر است و عطر آن پس از خشک شدن، بیشتر می گردد.

بوی مطبوع این گیاه به قدری است که گربه آن را از فواصل دور هم تشخیص می دهد و به طرف آن می رود؛ به همین خاطر، به این گیاه علف گربه نیز می گویند.

تاثیر دارویی ریشه تازه این گیاه، 3برابر خشک شده آن است. سنبل الطیب باید در حرارت کم خشک گردد زیرا حرارت بالا تمام اثر دارویی آن را از بین می برد.

یکی از مهم ترین خواص دارویی این گیاه خاصیت آرام بخش بودن آن است.

سنبل الطیب با داشتن خاصیت ضدتشنج در برطرف ناراحتی های عصبی و کاهش صرع نیز مفید است.

دلهره، تشویش و نگرانی را تا حد زیادی از بین می برد و جایگزین خوبی برای قرص ها و داروهای آرام بخش است.

میزان 2تا4 گرم سنبل الطیب را- که قبلا کوبیده شده باشد- در یک لیوان آب جوش ریخته به مدت نیم ساعت باقی بگذارید تا دم بکشد سپس آن را صاف نموده و روزی 3 بار، هر بار یک فنجان میل کنید. این نوشیدنی معالج تمام حالات عصبی،سرگیجه ، ناآرامی های عصبی، ضدترس شبانه اطفال و آرام بخش بسیار خوبی برای کارهای فکری زیاد است.1

روغن اسطوخدوس

گیاه اسطوخدوس از جمله گیاهان مفید برای درمان افسردگی با داروهای گیاهی محسوب می گردد. قرن ها است که روغن اسطوخدوس، به صورت استنشاقی - به اشکال اسپری، بالشتک های مخصوص عطرها، روغن ها و لوسیون ها - مورد استفاده قرار می گیرد. بوییدن آن، آرامش و خواب را القا می نماید. امروزه، روغن اسطوخدوس، به شکل خوراکی نیز در دسترس است که درون حباب های میکروسکوپی جمع آوری می گردد و در یک کپسول قرار داده می گردد که به آن اجازه می دهد تا از سد روده ای عبور کند.

به محض اینکه از دیواره روده عبور می نماید، باعث ایجاد آرامش می گردد و اضطراب را کاهش می دهد. این گیاه به شکل لاولا (Lavela) نیز در بازار موجود است. این روغن، اعتیاد آور یا خطرناک نیست. اسطوخدوس یک درمان نماینده اضطراب است که شما را خسته (کسل) نمی نماید ومی تواند در صورت احتیاج، هر زمان که اضطراب افزایش پیدا می نماید، یا به صورت منظم مصرف گردد که بستگی به احتیاجهای شما دارد.2

زعفران

بومی نواحی مختلف آسیا، به ویژه جنوب غرب آسیا، جنوب اروپا و جنوب اسپانیاست. قسمت مورد استفاده این گیاه- که به نام زعفران در بازار تجارت موجود است- انتهای خامه و کلاله گل است.

زعفران حاوی مواد چرب، املاح معدنی، موسیلاژ و اسانس های فراوانی است. رنگ زعفران مربوط به ماده ای به نام کرویسن است.

مهم ترین خاصیت زعفران- که از قدیم مورد توجه بوده- درمان افسردگی است.

زعفران بویی قوی و طعمی تلخ دارد، باعث تحریک اعصاب شده، اثر مسکن دارد و دارای خاصیت آرام بخشی و خواب آوری است و بالاخره اگر می خواهید همواره شاد و خندان باشید، زعفران بخورید.

زعفران را باید در شیشه های دربسته و دور از نور نگهداری کنید زیرا عطر و رنگ خود را در اثر نور از دست می دهد. اسانس زعفران تبخیرشدنی است و در صورت نگهداری نامناسب به مرور زمان اسانس آن تبخیر، از اثرات دارویی و طعم و مزه آن کاسته شده و مرغوبیت خود را نیز از دست می دهد.

با توجه به اینکه مواد معطر گیاه در حالت پودر شده، بسیار سریع تر از پودر نشده آن تبخیر می گردد پس بهتر است زعفران را تا موقع مصرف پودر نکنید یا در صورت پودر کردن، در ظرف دربسته نگهداری کنید.

از مضرات زعفران این است که روی سیستم فراوری مثل اثر دارد؛ بنابراین زنان حامله باید از خوردن زیاد آن اجتناب نمایند.

ضمناً خوردن زیاد زعفران برای کلیه ها مضر است و اشتها را نیز کم می نماید.1

جینسنگ

این مکمل از ریشه gnarled گیاه جینسنگ آمریکایی یا آسیایی حاصل می گردد. جینسنگ سیبری، آسیایی و Eleuthero گیاهان مختلفی با مواد فعال مختلف هستند.

پزشکان طب چینی هزاران سال از جینسنگ استفاده نموده اند تا به افراد در بهبود وضوح ذهنی و انرژی و کاهش اثرات استرس یاری نمایند.

بعضی از افراد این خواص جینسنگ را با راه چاره های بالقوه برای کمبود انرژی و انگیزه ای که می تواند با افسردگی همراه باشد، مرتبط می نمایند.

با این حال، مرکز ملی توصیه می نماید که هیچ یک از بسیاری از مطالعاتی که افراد در خصوص جینسنگ انجام داده اند از کیفیت کافی برای اثبات توصیه های بهداشتی برخوردار نبوده است.3

بابونه

بابونه برای افرادی که مبتلا به اضطراب و افسردگی هستند بسیار سودمند است و از گیاهان خوب برای فرآیند درمان افسردگی با گیاهان دارویی به شمار می رود. دو گونه اصلی از بابونه به صورت پزشکی مورد استفاده قرار می گیرد، بابونه آلمانی یا بابونه وحشی (Matricaria recutita) و بابونه رومی یا انگلیسی (Chamaemelum nobile). بابونه آلمانی، معمولا بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد اما هر دو مزایای سلامتی خیلی مشابهی را ارائه می نمایند.

اخیرا، یک مطالعه اجرا شده است که عصاره بابونه را در مقابل یک دارونما برای درمان اختلال اضطراب عمومی مورد مقایسه قرار داده است. بعداز 8 هفته از انجام این مطالعه ، نتایج نشان دادند که سطح اضطراب در افرادی که از این گیاه استفاده نموده اند، کاهش پیدا نموده است.2

علف چای

در حال حاضر، یکی از برترین داروهای گیاهی ضدافسردگی- که خاصیت دارویی و خواص ارزنده دیگری نیز دارد- علف چای است.

قدمت مصرف این گیاه، بیش از 2 هزار سال است و نزد بیشتر اقوام و ملل دنیا به عنوان برترین داروی بیماری های عصبی مورد استفاده بوده است.

اکنون بیش از 50کارخانه داروسازی دنیا از گیاه علف چای، داروهای مختلف ضدافسردگی تهیه می نمایند. این گیاه در ایران با نام های دیگری نظیر گل راعی، علف هزارچشم و هوفاریقون شناخته می گردد.

قسمت مورد استفاده این گیاه، سرشاخه گلدار گیاه تازه یا گیاه خشک شده و نیز گل های تازه گیاه است.

علف چای در درمان افسردگی های خفیف عصبی همانند افسردگی های دوران یائسگی و درمان خستگی های عصبی مؤثر است. خاصیت این گیاه در درمان افسردگی به اثبات رسیده است.

ماده مؤثر این گیاه هایپریسین است.این گیاه را نیز می توانید به صورت چای، دم نموده و نوش جان کنید.1

علائم افسردگی

علائم افسردگی عبارتند از:

احساس غم و ناامیدی

سرخوردگی و تحریک پذیری

از دست دادن علاقه به تفریح یا فعالیتهایی که معمولاً از آن ها لذت می برید

مسائل خواب، چه خواب بیش از حد و چه بی خوابی

خستگی

تغییر در اشتها

مشکل در تمرکز

افکار مرگ یا خودکشی

علائم جسمی از جمله سردرد و کمردرد

پزشکان بر این باورند که فرد باید حداقل 5 هفته از این علائم را تا حدودی مختل نماینده تجربه کند تا معیارهای تشخیص افسردگی را رعایت کند.3

پینوشتها

1.www.rastineh.com

2.www.draleyasin.com

3.www.danabrain.ir

منبع: راسخون