گسترش روانشناسی زرد با وجود کرونا - مجله پارمیسفان

به گزارش ایسنا، هانیه بیجاری در برنامه ای با عنوان گفت وگو پیرامون روانشناسی زرد که به صورت پخش زنده در اینستاگرام برگزار گردید، با بیان اینکه بایستی ابزاری برای تشخیص و شناسایی اینکه کدام محتوا زرد است و کدام روانشناس غیرعلمی سخن می گوید ارائه دهیم، گفت: یکی از تکنیک های روانشناسی علمی و زرد این است که روانشناسی زرد پشتوانه و سند و مدرکی برای محتوایی که بیان می نماید ارائه نمی دهد یا آن را تحریف می نماید. این داستان مرز تعیینی بین علم و غیر علم است. زبان علم زبان عدم قطعیت است مخصوصا روانشناسی که علم آنالیز انسان است که پیچیدگی بسیاری دارد و ممکن است یک مسئله که امروز به عنوان حقیقت علمی می دانیم چندسال دیگر زیر سوال برود؛ بنابراین در زبان علمی هیچ وقت قطعیت وجود نخواهد داشت. زبان علمی همیشه با احتیاط و استثنا همراه است و این فضا گفت وگوی علمی را دچار ابهام می نماید و مغز ما تحمل این ابهام را ندارد.

وی اضافه کرد: یکی از ابعاد روانشناسی تغییر است. تغییر یک فرآیند زمانبر و احتیاجمند کوشش فعالانه است و اصلا چیزی نیست که بتوان راجع به آن دستورالعمل تعیین و سریعی داد و با قطعیت یک نسخه پیچید. ما خیلی از سوی مراجعان با این سوال روبرو می شویم که کی جلسات تمام می گردد و مشکل من حل می گردد و به نتیجه می رسم و... . تمام اینها یک پیغام ضمنی دارد که من حوصله ندارم وخسته شده ام.

بیجاری اعلام کرد: عدم قطعیت نقطه قوت علم است که جا را برای به روز شدن باز می نماید، اما روانشناسی زرد به وسیله همین می رود سراغ اینکه مردم حوصله ابهام را ندارند. همین می گردد که در فضای مجازی می بینیم مثلا نوشته چند تکنیک برای بهبود رابطه یا راه های پولدار شدن یا رسیدن به آرامش و... درحالی که علم با قطعیت نمی تواند یک نسخه پیچیده برای تمام افراد بپیچد.

وی با بیان اینکه اغلب شیوه بیان محتواهای زرد به شکلی است که یک احتیاجی که ممکن است حتی کاذب هم باشد ایجاد می کنند و یک حسی که من اصلا کامل نیستم و یک راهکاری وجود دارد که من یاد ندارم را در فرد به وجود می آورد و این اعتماد به نفس را کاهش می دهد و همانجا است که یک خوراک برای جوابگویی به این احتیاج طراحی می گردد که اگر تو تا حالا اشتباه می کردی حالا به من مراجعه کن و من نسخه و دارو را به تو معرفی می کنم تا به هدفت برسی؛ بنابراین یک احتیاج کاذب در فرد ایجاد می گردد و یک خوراک با دوز هیجانی بالا تزریق می گردد ولی سریع فروکش می نماید. واقعیت این است که تغییر به این سرعت و راحتی اتفاق نمی افتد.

مدیر داخلی پلی کلینیک تخصصی روانشناسی و مشاوره دانشگاه فردوسی مشهد اضافه کرد: وقتی فرد از سمینارهایی با موضوع روانشناسی مثبت گرا، جذب و ... بیرون می آید، حس می نماید روی ابرها است. آنقدر مطلع و دانا شده که می تواند برود سراغ مشکلاتش و یکی را پس از دیگری حل نماید ولی طولی نمی کشد که این حس و حال سریعا فروکش می نماید؛ بنابراین یک تفاوت عظیم بین روانشناسی علمی و غیر علمی این است که هیجانات ما دستخوش سوءاستفاده هستند و افراد محتوای درستی که جوابگوی احتیاج آنها در دراز مدت باشد دریافت نمی کنند و درنهایت به مسیری که گمان می کردند صحیح است، بی اعتماد می شوند.

وی اعلام کرد: شرایط کرونا نیز به شیوع روانشناسی زرد دامن زده است. قبلا در فضای مجازی روانشناسی تا این حد در دسترس قرار نگرفته بود و از طرف دیگر خدمات حضوری نیز کم شد و و مردم ابزاری برای تشخیص درست از نادرست در اختیار نداشتند. ما بایستی محتوای علمی را ساده سازی کنیم طوری که از علمی شدن آن کاسته نگردد و در عین حال تاثیرگذار نیز باشد و به دل بنشیند.

این دکتری روانشناسی بالینی با بیان اینکه برای تبدیل شدن به یک درمانگر بایستی مراحل مختلفی را طی کنیم، گفت: یک میان بر درست برای تشخیص محتوای روانشناسی زرد، شیوه ارائه محتوا و ارائه دهنده آن است. وقتی قرار است به صورت علمی روانشناس و درمانگر باشیم، بایستی چند مرحله را طی کنیم تا به این صلاحیت برسیم. این مراحل در موسسات و دانشگاه ها استانداردهایی دارد و برای شاغل شدن در این حرفه لزوما داشتن مدرک روانشناسی کفایت نمی نماید و باید برای درمانگری از سطح ارشد به بالا باشیم و دوره های کارورزی جدی گذرانده باشیم؛ بنابراین مردم باید مطالبه گر باشند و به مدارک، صلاحیت ها و پروانه های اشتغال که فرد برای دستیابی به آن ها ارزیابی های کمی و کیفی را طی نموده است، توجه کنند.

وی اضافه کرد: انتظار می رود که هر فرد در شاخه و تخصصی که دوره آن را گذرانده است فعالیت کند و متعهد به ارائه خدمات در همان حوزه باشد. اگر من رواشناس بالینی خوبی هستم باید درهمان حوزه کار کنم نه فرزند پروری و رابطه زوجین و... .این یک ابزار مطمئن برای شناخت روانشناسی زرد است که اگر من با یک روانشناسی روبه رو هستم که درمورد موضوعات مختلف صحبت می نماید و راهکار ارائه می دهد باید شک کنیم که چطور یک نفر می تواند در روابط زوجین و فرزند پروری و بالینی و ... کار کند.