چین هراسی سناریویی غربی اجرایی شرقی؛ موجی که سونامی نشد - مجله پارمیسفان

با تور چین از شگفت انگیزترین کشور دنیا دیدن کنید.

عادل کائوکن اف مدیر مرکز چین شناسی قزاقستان در یادداشتی که در اختیار خبرنگار خبرنگاران در دوشنبه قرار داد، به آنالیز زوایای سفر رسمی اخیر رئیس جمهور قزاقستان به چین پرداخته است.

در این یادداشت آمده است: سفر رسمی (10-11 سپتامبر برابر با 19-20 شهریور) قاسم ژومارت تاکایف رئیس جمهور قزاقستان به چین با توجه به سیاست خارجی چندبعدی نورسلطان که در آن پکن دارای صندلی بسیار مهمی می باشد، قابل پیش بینی و انتظار بود.

چین نخستین کشوری است که تاکایف پس از انتخاب شدنش به عنوان رئیس جمهور جدید قزاقستان از آن رسما بازدید کرد.

البته پس از استعفای نورسلطان نظربایف از سمت ریاست جمهوری قزاقستان، تاکایف به عنوان جانشین وی 2 سفر خارجی انجام داد که یکی به روسیه و دیگری به ازبکستان بود.

این انتخاب اتفاقی نبود و با توجه به مجموعه ای از عوامل، روسیه یک بازیگر پیشگام در آسیای مرکزی و تقریباً در همه زمینه ها، از امنیت گرفته تا اتحادیه اقتصادی اوراسیا، شریک اصلی قزاقستان می باشد.

بنابراین نخستین سفر رئیس جمهور جدید قزاقستان نمی توانست به کشور دیگری صورت گیرد، زیرا در غیر آن مسکو چنین گامی را می توانست نقض سیاست سنتی قزاقستان و تغییر اولویت های سیاست خارجی آن تلقی کند.

نکته جالب این است که بیشتر کارشناسان مقصد دومین سفر خارجی تاکایف را پکن پیش بینی می کردند، اما این سفر به تاشکند انجام شد.

این موضوع قبل از همه به تغییر رهبری در ازبکستان ارتباط داشت که این کشور را به محرک و محور تحولات در آسیای مرکزی تبدیل نموده و مورد توجه بالای ناظران در سراسر دنیا نهاده شد.

علاوه بر این روابط میان نورسلطان و تاشکند در مدت زمان طولانی با رکود روبرو شده بود که از بسیاری جهات به عوامل و ویژگی های شخصیتی رهبران پیشین 2 کشور مربوط می گردد اما با به قدرت رسیدن شوکت میرضیایف شرایط مناسب جهت تغییر وضعیت روابط با یکی از همسایه های بزرگ و مهم در آسیای مرکزی که مبتکر اصلاحات در کشورش بود، فراهم شد.

ولی برای انجام سفر رسمی به چین لازم بود تا همه مراحل قانونی مربوط به انتخابات ریاست جمهوری به انتها رسد و تاکایف بتواند از کل مردم کشور حمایت کند.

در غیر این صورت از آنجا که در قزاقستان سطح بالای چین هراسی وجود دارد، مخالفین سیاسی دولت می توانستد از این موضوع بهانه ای برای فشار به تاکایف و تیم وی استفاده نمایند.

با این وجود باز هم از کارت چین هراسی استفاده شد و درست در آستانه سفر تاکایف به پکن موجی از اعتراضات ضد چینی قزاقستان را فرا گرفت.

این اعتراضات از شهر ژانائوزین استان قزاقستان غربی که ضد چینی ترین منطقه این کشور شناخته می گردد، شروع شد.

برای مقامات قزاقستان اتفاق شگفت انگیز و غافلگیر نماینده این بود که معترضان علیه برنامه ایجاد 54 کارخانه مشترک قزاقی - چینی موضع گیری کردند.

این برنامه از سال 2014 به این طرف دنبال شده و تا حدودی دستخوش تغییر و تحول شده است.

برخلاف ادعای معترضان، بحث اصلی انتقال کارخانجات قدیمی چین به قزاقستان نبوده بلکه ایجاد و نوسازی ظرفیت های فراوریی می باشد که کاملا به نفع کشور خواهد بود.

تا کنون در چارچوب این برنامه، نوسازی پالایشگاه نفت شمکنت انجام و بزرگترین کارخانه فراوری شیر شتر ایجاد و خطوط مونتاژ خودروهای جک احداث شده است.

طی 5 سال گذشته فقط حدود 15 پروژه از این برنامه تحقق یافته زیرا باید روند انتخاب، هماهنگی و تأمین اقتصادی بسیار پیچیده ای پشت سر گذاشته گردد.

روی هم رفته نسبت به این اعتراضات همه سطوح قدرت از جمله رئیس جمهور قزاقستان واکنش نشان دادند.

مقامات سعی کردند معترضان را متقاعد نمایند که نگرانی هایشان دلیلی ندارد، زیرا بیش از 5 سال از زمان شروع برنامه پشت سر گذاشته شده و برای محیط زیست هیچ گونه پیغامدهای فاجعه باری به همراه نداشته و مهاجرت کاری خارجی نیز آنگونه که حدس زده می شد، صورت نگرفته است.

برعکس، عملیاتی شدن این پروژه ها باعث ایجاد اشتغال و تقویت پایگاه اقتصادیاتی شده است.

با این وجود، اعتراضات یادشده بی تاثیر بر سفر رسمی رئیس جمهور قزاقستان به چین نبوده و نتایج نه چندان چشمگیر آن تائید این نکته می باشد.

از 10 سند امضا شده بین قزاقستان و چین، بیانیه مشترک در مورد مشارکت استراتژیک ابدی بین 2 کشور و موافقت نامه در مورد خرید ابرکامپیوتر از چین مهم تر از همه به نظر می رسند.

طبق اظهارات تاکایف، همکاری های میان نورسلطان و پکن در بخش های نوآوری، اقتصادی و مطالعات علمی و فنی از اولویت برخوردار خواهند بود.

البته به دلیل تسلط عالی رئیس جمهور قزاقستان به زبان چینی، سفر تاکایف به پکن در فضای مجازی و رسانه ای این کشور با استقبال گرمی رو به رو شد.

ویدیو کلیپ سخنرانی تاکایف به زبان چینی باعث جلب تعداد بالای لایک ها و پیغام های مثبت کاربران شد. در حالی که عملا در فضای مجازی و رسانه ای چین اعتراضات قزاقستان هیچ نوع پوششی نیافتند.

البته کارشناسان چینی و محافل دیپلماتیک این کشور بر آنند که اعتراضات ضد چینی در قزاقستان از خارج مدیریت شده است.

احتمالا منظور از خارج آمریکا می باشد که با چین در رقابت ژئوپلیتیکی قرار گرفته است یا روسیه که به طور تدریجی رقابت های منطقه ای چین با آن در آسیای مرکزی در حال شکل گیری است.

انتهای پیغام/ح