فلسفه وجودی اشک - مجله پارمیسفان

فلسفه وجودی اشک

نویسنده:دکتر سیدضیاءالدین طباطبایی

بد نیست در ابتدای این مطلب به فلسفه وجودی اشک اشاره ای کنم که عبارت است از مرطوب نگه داشتن سطح کره چشم و پلک ها. ما دو نوع ترشح اشک داریم؛ اول، ترشح پایه ای یا Basic که به طور غیرارادی در طول 24 ساعت به طور مداوم صورت می گیرد و همیشه سطح قرنیه و کره چشم را در طول خواب و بیداری مرطوب نگه می دارد و دوم، ترشح رفلکسی اشک که هنگام هیجانات و تاثیرات روحی و روانی و تحریکات جسمی صورت می پذیرد (اشک ریزش هنگام گریه و خنده).

از دیگر خواص اشک، تغذیه قسمت های سطحی کره چشم است. اشک بعلاوه به واسطه بعضی موارد شیمیایی و آنزیمی خود، مسوولیت مقاومت در برابر میکروب ها را هم بر عهده دارد و بالاخره باید گفت که اشک اولین سطح انکساری چشم است که در تامین دید انسان نقش بارزی را ایفا می نماید و به همین علت، کسانی که اختلالات اشکی دارند، همیشه از کاهش دید و کیفیت نامطلوب دید رنج می برند.

مطلبی را که به صراحت می توان گفت، این است که اولین سد دفاعی چشم، پلک ها و سیستم اشکی است و بدون این دو، سلامت کره چشم تضمین نمی گردد. بنابراین بجاست که اطلاعات اولیه ای در این مورد داشته باشیم. فراوری و ترشح اشک در بدن ما سیستم پیچیده ای دارد. قسمت اول این سیستم که مسوولیت فراوری اشک را بر عهده دارد، شامل غدد اصلی مترشحه اشک و بعضی غدد فرعی است که به طور پراکنده در سطح پلک و ملتحمه هستند. قسمت دوم که سیستم تخلیه کننده اشکی نامیده می گردد، همان مجرای اشکی است که کارش راهنمایی اشک از چشم به داخل حفره بینی است. اشک چشم ما پس از فراوری و ترشح از غدد اشکی در سطح چشم به واسطه حرکت های پلک پخش شده و مقداری از آن تبخیر می گردد (حدود 10 تا 20 درصد) و مابقی آن هم در گوشه داخلی چشم جمع شده و به وسیله منافذی که در لبه پلک است، وارد مجرای خروجی اشک شده و سپس وارد کیسه و درنهایت به وسیله کیسه اشکی وارد فضای بینی می گردد.

سیستم اشکی ما از دو قسمت تشکیل شده؛ اول، قسمت مترشحه که فراوری اشک را بر عهده دارد و دوم، مجاری اشکی که کارشان خروج اشک از چشم و راهنمایی آن به داخل بینی است. بنابراین بیماری ها و اختلا ل های اشکی را باید در دو سطح آنالیز کرد؛ یعنی اصولا اشک ریزش می تواند ناشی از این دو مورد (یا یکی از این دو مورد) باشد:

ناشی از فراوری اشک، بیش از حد طبیعی (ایراد در قسمت اول)

ناشی از اختلال در جهت خروج اشک باشد که اصطلاحا انسداد مجرا نامیده می گردد (ایراد در قسمت دوم).

منبع: www.salamat.com